Het wel en wee in de uitgeefwereld

Rebecca F. Kuang – Yellowface 

door | okt 21, 2023 | Recensies

Rebecca Kuang (1996) kwam op vierjarige leeftijd met haar ouders vanuit China naar de VS. Op 22-jarige leeftijd debuteerde zij als fantasyauteur met het boek The Poppy warYellowface is haar vijfde roman.

De jonge twintigers Athena Liu en Juniper (June) Hayward studeren creatief schrijven. Athena is een uitgesproken knappe verschijning van Aziatische afkomst, June is een doorsnee blonde vrouw. In tegenstelling tot June’s debuut gaat Athena’s werk als zoete broodjes over de toonbank. Binnen de kortste keren is zij de lievelinge van recensenten, lezers en talkshowleiders. Terwijl Athena June aanspoort en haar werk prijst, groeit de afkeer van June voor haar succesvolle leeftijdgenoot:

“… everyone else finds her as unbearable as I do. It’s hard, after all, to be friends with someone who outshines you at every turn.”

Werkt het niet eenvoudig zo dat uitgevers een schrijver uitverkiezen vanwege een aantrekkelijk voorkomen, iemand die jong en cool is, die beantwoordt aan de hype rond diversiteit? Het frustreert June ten enenmale, want haar werk is zeker zo goed als dat van Athena.

Tijdens een avondje pannenkoekeneten, vergezeld van fikse hoeveelheden alcoholische drank, stikt Athena en sterft voor de ogen van June. De laatste raakt in paniek, maar is wel zo helder van geest dat ze even de werkkamer van Athena binnenloopt. Als zij op het bureau een manuscript ziet liggen, bedenkt zij zich geen twee keer:

I’m going to take this and make it mine.

Nu June’s carrière na één roman al lijkt geflopt en uitgeverijen nog nauwelijks belangstelling voor haar (werk) tonen, weet zij met The Last Front opnieuw in de picture te komen. Ze verandert haar naam in June Song, iets wat beter past bij de historisch Aziatische context van het verhaal. Eigenlijk is het Athena’s werk, maar heeft June er de saaie delen niet uit verwijderd en het boek toegankelijker gemaakt voor witte lezers? Dan is het toch meer dan terecht dat zij het als haar eigen creatie presenteert? Tenslotte was nog niemand op de hoogte van het manuscript van Athena. Met The Last Front bereikt ook June eindelijk de glorie van het uitverkoren zijn. 

“I want what Steven King has, what Nail Gaiman has. Why not a movie deal? Why not Hollywood stardom? Why not a multimedia empire? Why not the world?”

Er lijkt een kink in de kabel te komen als Patricia Lui, Athena’s moeder, de notitieboekjes van haar dochter aan de universiteit van Yale wil schenken. Als geen ander weet June dat Athena een manuscript opbouwde vanuit losse notities die zij vastlegde in haar moleskines. Zij moet uit alle macht voorkomen dat de aantekeningen door derden worden geraadpleegd.

Het gevaar lijkt afgewend en June wordt door de literaire gemeenschap op handen gedragen. Toch meent zij soms Athena te zien opduiken, bijvoorbeeld in het publiek als zij een lezing geeft. Dat verwordt tot een nachtmerrie als zij tweets begint te ontvangen van @AthenaLuisGhost waarin wordt beweerd dat zij het werk van Athena heeft gestolen, tweets die binnen de kortste viral gaan. En de kritiek zwelt aan vanuit de Aziatische gemeenschap. De feitenkennis van @AthenaLuisGhost is verontrustend en de glans van de uiterlijke schijn wordt overschaduwd door de angst ontdekt te worden. Zelfs al zou hier sprake zijn van smaad, al zou alles berusten op grove leugens, dan nog is het leed niet te overzien. 

“But Twitter is real life; it’s realer than real life, because that is the realm that the social economy of publishing exists on, because the industry has no alternative.”

Het zal haar niet gebeuren. Niemand zal June van de roze wolk duwen waarop zij zich nu bevindt, geen mens mag haar roem breken. Dan ontstaat een kat- en muisspel tussen de auteur en haar aanbidders enerzijds en haar opponenten anderzijds, waarbij partijen niet schromen het grofste geschut in te zetten. Het verhaal krijgt thrillerachtige dimensies. Zal June haar positie op de apenrots weten te handhaven en, zo ja, tot welke prijs?

Yellowface is de benaming van witte acteurs die hun gelaat ‘geel’ schminken om vervolgens rollen van Aziaten te spelen (vergelijk het met blackface: witte acteurs schminken zich als zwarte landgenoten). De titel verwijst dan ook naar het dilemma waarmee de Aziatische gemeenschap kampt nu een witte vrouw succes heeft met ‘hun’ verhaal. Yellowface is in die zin niet alleen een spannend boek over het wel en wee in de uitgeefwereld, het speelt ook in op maatschappelijke kwesties als diversiteit, racisme en gelijkheid. Lees dit boek!