2021. Paolo – toeval? volgens sommige lezers is dit boek sterk autobiografisch – heeft theoretische natuurkunde gestudeerd maar die discipline ingeruild voor de wetenschapsjournalistiek. Hij verdient zijn geld daarnaast als docent aan een universiteit. Hij bevindt zich in een fase van zijn leven waarin hij over alles gaat twijfelen en vooral beren op de weg ziet, al relativeert hij dat al op de eerste pagina:
“Misschien is dat wel het hele eiereneten, en is de obsessie van sommige mensen met dreigende rampen, die belangstelling voor tragedies die we aanzien voor onbaatzuchtigheid en die denk ik de kern van dit verhaal zal vormen, niet meer dan dat: de behoefte om bij elke lastige stap in ons leven iets nóg lastigers te vinden, iets nóg urgenters en dreigenders waarmee we ons persoonlijk lijden kunnen verzachten.”
En persoonlijk lijden doet Paolo. Zijn relatie met de negen jaar oudere Lorenza verloopt moeizaam. Na meerdere medische ingrepen wordt Lorenza nog altijd niet zwanger. Aan haar kan het niet liggen, getuige haar zoon Eugenio uit een eerder huwelijk. Als wetenschapsjournalist verslaat Paolo in 2015 de Klimaatconferentie van de VN in Parijs. Daar wordt hel en verdoemenis gepredikt als we niet rigoureus het klimaatprobleem aanpakken. Hij worstelt met zijn eigen consumptiepatroon, kan het niet nalaten Lorenza er keer op keer op te wijzen hoe verderfelijk het eigenlijk is als zij een vakantie voor hen heeft geboekt naar Guadeloupe om hun relatie een positieve draai te geven. Hoe zit dat met hun koolstofvoetafdruk? Het wordt er allemaal niet gezelliger op. Uitlaatklep voor Paolo is Giulio, een studievriend waarmee hij vroeger een studentenhuis deelde. Uiteindelijk besluit Paolo zich op een ander reëel gevaar voor de samenleving te concentreren en een boek te schrijven over de ontwikkeling en de gevolgen van de eerste atoombommen: Litlle boy, welke op 6 augustus 1945 boven Hiroshima werd gelost, en Fat Man (9 augustus, Nagasaki). Zo kan hij wellicht toch een bijdrage leveren aan inzicht in ontwikkelingen die de aarde bedreigen.
Onder het mom van onderzoek is Paolo steeds vaker van huis. Dan vertoeft hij bij Novelli in Parijs, een wolkenwetenschapper. Of in het appartement van Giulio. Regelmatig neemt hij een dame mee naar huis voor een nacht. Bij Giulio is het ook niet pluis. Zijn vrouw en hun vroegere studievriendin Cobalt (haar vader was chemicus en gaf zijn kinderen namen van chemische elementen) verfoeit Italië en wil in Parijs blijven, terwijl Giulio naar Italië wil. Als Giulio niet in Parijs is, wordt Novelli de vertrouweling van Paolo al komt de relatie onder spanning te staan als de wolkenman onhandige uitspraken doet op een congres over gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Naast het klimaatprobleem komt de genderkwestie op tafel. Novelli wordt ten gevolge van zijn uitspraken uit al zijn functies ontheven. Ook hier vindt Paolo geen houvast meer. En bij verslaggeefster Curzia? Een aantrekkelijke, eigenzinnige vrouw die vooral conflicten in het Midden-Oosten beschrijft? Hoezeer hij haar ook aan zich probeert te binden, hun relatie blijft conflictueus. Het ‘experimenteren’ wat Lorenza hem heeft aangeraden om eindelijk eens zijn draai te vinden, loopt volkomen mis.
Tasmanië, het land dat volgens Novelli het enige oord is waar een mens kan overleven als het helemaal misloopt met het klimaat, komt slechts twee maal kort in het boek voor. Tasmanië handelt over begin veertigers in een soort midlifecrisis, mannen die hun jongensdromen zien verdampen. Mannen die zich focussen op de ontwikkelingen die ons bestaan bedreigen. Die focus is veel eenvoudiger dan werken aan je eigen sores, zoals Giordano al op de eerste pagina heeft vermeld. Zoals een oudere dame richting einde van de roman opmerkt, een dame die hem gebiedt haar naar huis te begeleiden, terwijl hij haar nooit eerder heeft gezien:
“Ik wil niet pretenderen dat ik u goed ken, zei ze, zoals u weet heb ik u net pas gegoogeld. Maar uit het weinige dat ik heb meegekregen maak ik op dat u een soort … crisis doormaakt. Kunnen we het zo noemen? En intussen werkt u aan een boek over dingen die zeventig jaar geleden in Japan zijn gebeurd en die niemand meer interesseren.”
Tasmanië is een boek dat uitstekend de verwarrende tijd weergeeft waarin wij leven.
