Wrang en ook hilarisch

Bonnie Garmus – Lessons in chemistry

door | jul 20, 2023 | Recensies

De jaren 50. Elizabeth Zott studeert scheikunde maar zal nooit promoveren. Dat ligt niet aan haar intelligentie of inzet, maar heeft alles te maken met de wijze waarop de toenmalige maatschappij functioneerde: mannen bepalen alles. Ook als zij ongewenste seksuele handelingen plegen, ‘moet dat kunnen’ en is de politie meer geïnteresseerd hoe het slachtoffer een aanranding heeft uitgelokt (…) dan dat de dader wordt bestraft.

Als Elizabeth een betrekking krijgt bij het Hastings Research Institute in Californië duurt het niet lang voor zij verliefd wordt op Calvin Adams, een scheikundige die al enkele jaren als Nobelwaardig wordt beschouwd. Hij is briljant, zij is knap. Zij vallen nagenoeg letterlijk voor elkaar, de aantrekkelijke Zott en de oerlelijke Adams. 

‘While stupid people may not know they’re stupid because they’re stupid, surely unattractive people must know they’re unattractive because of mirrors.’

Hun collega’s vermoeden dat het Zott te doen is om de roem die om Adams heen hangt, maar niets is minder waar. Zeker als zij bij hem intrekt, zonder getrouwd te zijn, breekt de hel los. Het kan hun beiden niets schelen. Als op zeker moment het noodlot toeslaat, is Elizabeth echter op zichzelf aangewezen. Een lunch voor haar dochtertje doet vervolgens wonderen.

Via een klasgenootje van haar dochter komt Zott in contact met ene Mr. Pine, hoofdredacteur van een tv-kanaal. Hij is onder de indruk van haar verschijning en haar doortastendheid en biedt haar aan een kookprogramma op tv te gaan presenteren. Het wordt een enorm succes. De vrouw gaat echter steeds vaker gebukt onder depressies. Liever had zij zich beziggehouden met abiogenese, het natuurlijk proces waarbij leven is ontstaan uit niet-levende materie. Intussen blijft zij zich inzetten voor de positie van de vrouw.

‘ “The problem, Calvin,” she asserted, “is that half the population is being wasted.” ’ 

Zott wil niet alleen het potentieel van vrouwen benutten, zelfs haar hond weet ze woorden te leren begrijpen, honderden zelfs. Dat gegeven heeft Garmus knap gebruikt om regelmatig de hond als protagonist op te voeren, een alleszins geloofwaardige rol. 

Omslag en quotes suggereren dat Lessons in chemistry vooral een feministisch boek is. Niets is minder waar. Het biedt zowel een inkijkje in de wereld van chemie als dat het regelmatig hilarisch is. En niet alleen hierom ook voor mannen uitstekend leesvoer. Helaas is het slot weer typisch Amerikaans. Je kunt nauwelijks geloven dat dit Garmus’ debuut is. Graag meer!